ဘက်ထရီကို ဘယ်တုန်းက တီထွင်ခဲ့တာလဲ။

ဘက်ထရီကို ဘယ်တုန်းက တီထွင်ခဲ့တာလဲ။

ဘက်ထရီတက္ကသိုလ်

လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 400 အတွင်း အထူးခြားဆုံးနှင့် ဆန်းသစ်သောရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတစ်ခုမှာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြစ်သည်။ "လျှပ်စစ်မီးက ဒီလောက်ကြာနေပြီလား။" အဖြေက ဟုတ်တယ်၊ ပိုရှည်တာဖြစ်နိုင်ပေမယ့် သူ့ရဲ့လက်တွေ့အသုံးပြုမှုက 1800 ခုနှစ်များအလယ်ပိုင်းကနေနှောင်းပိုင်းလောက်ကတည်းက ကျွန်တော်တို့အတွက်သာဖြစ်ပြီး အစပိုင်းမှာတော့ အကန့်အသတ်နဲ့သာရှိခဲ့ပါတယ်။ အများသူငှာအာရုံစူးစိုက်မှုရရှိသည့်အစောဆုံးလက်ရာများထဲမှတစ်ခုမှာ 1893 Chicago's World Columbia Exposition တွင် မီးလုံးပေါင်း 250,000 မီးသီးများမီးလုံးများဖြင့် အလင်းပေးခြင်းနှင့် 1900 World Fair အတွင်း Seine မြစ်ကူးတံတားကို လင်းထိန်စေခြင်းဖြစ်ပါသည်။
လျှပ်စစ်ဓာတ်အား သုံးစွဲမှုမှာ နောက်ပြန်ဆုတ်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဘဂ္ဂဒက်မြို့အနီးတွင် ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် မီးရထားလမ်းဖောက်လုပ်နေစဉ် အလုပ်သမားများသည် Parthian Battery ဟုလည်းသိကြသည့် သမိုင်းမတင်မီ ဘက်ထရီဖြစ်ပုံရသည့်အရာကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ အဆိုပါအရာဝတ္ထုသည် Parthian ခေတ်မှစတင်ခဲ့ပြီး နှစ်ပေါင်း 2,000 သက်တမ်းရှိမည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ ဘက္ထရီတွင် ကြေးနီဆလင်ဒါဖြင့် ဝိုင်းထားသော သံချောင်းကို ရှာလကာရည်ဖြင့် ဖြည့်ထားသည့် မြေစေးအိုးတစ်လုံး ပါ၀င်သည်။ ဤကိရိယာသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား 1.1 မှ 2.0 ဗို့ကို ထုတ်လုပ်သည်။ ပုံ 1 သည် Parthian Battery ကို သရုပ်ဖော်သည်။

ပုံ 1- Parthian ဘက်ထရီ။ သမိုင်းမတင်မီက ဘက်ထရီအိုး၏ မြေစေးအိုးတွင် ကြေးနီဆလင်ဒါဖြင့် ဝန်းရံထားသော သံချောင်းတစ်ခုရှိသည်။ ရှာလကာရည် သို့မဟုတ် အီလက်ထရောနစ်ရည်ဖြင့် ဖြည့်သောအခါ အိုးသည် 1.1 မှ 2 ဗို့ကို ထုတ်ပေးသည်။
သိပ္ပံပညာရှင်တိုင်းက Parthian Battery ကို စွမ်းအင်အရင်းအမြစ်အဖြစ် လက်မခံကြပါဘူး။ မျက်နှာပြင်တစ်ခုတွင် ရွှေအလွှာ သို့မဟုတ် အခြားအဖိုးတန်သတ္တုများကို ပေါင်းထည့်ခြင်းကဲ့သို့သော လျှပ်စစ်ပလပ်စတစ်ပြုလုပ်ရန် ကိရိယာကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ အီဂျစ်လူမျိုးများသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 4,300 ကျော်က ကြေးနီပေါ်သို့ ခနောက်စိမ်းကို လျှပ်စစ်ဖြင့် ပတ်ခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုကြသည်။ စပျစ်သီးဖျော်ရည်ကို ရွှေပန်းကန်စကျင်ကျောက်ထည်များအထိ အခြေခံ၍ electrolyte ကိုအသုံးပြုခြင်းဖြင့် Babylonians တို့သည် ကျောက်မျက်ရတနာများထုတ်လုပ်ရာတွင် galvanic နည်းပညာကို ပထမဆုံးတွေ့ရှိပြီး အသုံးချခဲ့ကြောင်း ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာ အထောက်အထားများက အကြံပြုထားသည်။ ဘဂ္ဂဒက် (ဘီစီ 250 ခန့်) ကို အုပ်စိုးခဲ့သော ပါသီယန်များသည် ငွေရောင်လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်ယူရန် ဘက်ထရီကို အသုံးပြုခဲ့ကြပေမည်။
ယနေ့ခေတ်တွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရန် အစောဆုံးနည်းလမ်းတစ်ခုမှာ static charge ကိုဖန်တီးခြင်းဖြစ်သည်။ 1660 တွင် Otto von Guericke သည် ကြီးမားသော ဆာလဖာကမ္ဘာလုံးကြီးကို အသုံးပြု၍ ပွတ်တိုက်လိုက်သောအခါတွင် အမွေးအတောင်များနှင့် စက္ကူအပိုင်းအစများကို ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ Guericke သည် ထွက်လာသော မီးပွားများသည် သဘာဝတွင် လျှပ်စစ်ဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြနိုင်ခဲ့သည်။
Alessandro Volta (1745-1827) တီထွင်ခဲ့သော “လျှပ်စစ်ပစ္စတို” သည် အငြိမ်လျှပ်စစ်ကို ပထမဆုံးလက်တွေ့အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်။ Boolean bit တစ်ခုသာရှိသော်လည်း ခရီးဝေးဆက်သွယ်ရေးကို ပံ့ပိုးပေးရန် သူတွေးခဲ့သည်။ သစ်သားတိုင်များဖြင့် ပံ့ပိုးထားသော သံဝိုင်ယာကြိုးကို Como မှ အီတလီနိုင်ငံ မီလန်သို့ ချည်နှောင်မည်ဖြစ်သည်။ လက်ခံရရှိသည့်အဆုံးတွင်၊ မီသိန်းဓာတ်ငွေ့အပြည့်ထည့်ထားသော အိုးထဲတွင် ဝိုင်ယာကြိုးပြတ်သွားသည်။ ကုဒ်နံပါတ်ဖြင့် အဖြစ်အပျက်တစ်ခုကို အချက်ပြရန်၊ လျှပ်စစ်ပစ္စတိုကို ဖောက်ခွဲရန် ရည်ရွယ်ချက်အတွက် လျှပ်စစ်မီးပွားကို ဝါယာကြိုးဖြင့် ပေးပို့မည်ဖြစ်သည်။ ဤဆက်သွယ်ရေးလင့်ခ်ကို ဘယ်တုန်းကမှ မတည်ဆောက်ခဲ့ပါ။ ပုံ 1-2 တွင် Alessandro Volta ၏ ခဲတံပုံဖေါ်ပုံကို ပြထားသည်။

ပုံ 2- လျှပ်စစ်ဘက်ထရီကို တီထွင်သူ Alessandro Volta
Volta သည် လျှပ်စစ်စီးကြောင်းမှ ရေများ ပြိုကွဲခြင်းအား ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းသည် လျှပ်စစ်ဓာတုဗေဒ၏ အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။
Cadex ၏ စေတနာ

1791 ခုနှစ်တွင် Bologna တက္ကသိုလ်တွင် အလုပ်လုပ်နေစဉ် Luigi Galvani သည် သတ္တုအရာဝတ္ထုတစ်ခုနှင့် ထိတွေ့သောအခါ ဖား၏ကြွက်သားသည် ကျုံ့သွားသည်ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဤဖြစ်စဉ်ကို တိရိစ္ဆာန်လျှပ်စစ်ဟု လူသိများသည်။ ဤစမ်းသပ်မှုများကြောင့် Volta သည် ဇင့်၊ ခဲ၊ သံဖြူနှင့် သံတို့ကို အပြုသဘောဆောင်သော ပန်းကန်ပြားများ (cathode) အဖြစ် အသုံးပြု၍ စမ်းသပ်မှု ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ နှင့် ကြေးနီ၊ ငွေ၊ ရွှေ၊ နှင့် ဂရပ်ဖိုက် အနုတ်ပြားများ (anode)။ Galvanic လျှပ်စစ်ကို မကြာမီတွင် စိတ်ဝင်စားမှု ကျယ်ပြန့်လာသည်။
အစောပိုင်း ဘက်ထရီများ
Volta သည် ၁၈၀၀ ခုနှစ်တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး အချို့သောအရည်များသည် conductor အဖြစ်အသုံးပြုသည့်အခါ လျှပ်စစ်ပါဝါကို အဆက်မပြတ်စီးဆင်းစေမည်ဖြစ်သည်။ ဤရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် ဘက်ထရီဟု လူသိများသော ပထမဆုံး voltaic cell ကို တီထွင်နိုင်ခဲ့သည်။ Volta သည် voltaic cells များတစ်ခုနှင့်တစ်ခုအပေါ်ထပ်တွင်စုထားသောအခါ voltage တိုးလာမည်ကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ပုံ 3 သည် ထိုသို့သော အမှတ်စဉ်ချိတ်ဆက်မှုကို ဖော်ပြသည်။

ပုံ 1-3- ဗားရှင်းလေးမျိုး
Volta ၏လျှပ်စစ်ဘက်ထရီ
ဘက်ထရီတစ်လုံးရှိ သတ္တုများသည် မတူညီသော လျှပ်စစ်သက်ရောက်မှုများရှိသည်။ ထပ်တူထပ်မျှ ပစ္စည်းများပါသည့် ဗို့အားအလားအလာသည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဝေးကွာလေလေ ပိုအားကောင်းလာသည်ကို Volta သတိပြုမိသည်။
အောက်ဖော်ပြပါ သတ္တုများတွင် ပထမနံပါတ်သည် အီလက်ထရွန်များကို ဆွဲဆောင်ရန် ရင်းနှီးမှုဖြစ်သည်။ ဒုတိယသည် ပထမဓာတ်တိုးမှုအခြေအနေမှ စံအလားအလာဖြစ်သည်။
ဇင့် = 1.6 / -0.76 V
ခဲ = 1.9 / -0.13 V
တင်သည် = 1.8 / -1.07 V
သံ = 1.8 / -0.04 V
ကြေးနီ = 1.9 / 0.159 V
ငွေရောင် = 1.9 / 1.98 V
ရွှေ = 2.4 / 1.83 V
ကာဗွန် = 2.5 / 0.13 V
သတ္တုများသည် ဘက်ထရီဗို့အားကို ဆုံးဖြတ်သည်။ ရေငန်စိမ်ထားသော စိုစွတ်သောစက္ကူဖြင့် ခွဲထားသည်။
Cadex ၏ စေတနာ
ထိုနှစ်တွင်ပင်၊ Volta သည် သူ၏ စဉ်ဆက်မပြတ် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုကို လန်ဒန်တော်ဝင်လူ့အဖွဲ့အစည်းထံ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ စက္ကန့်ပိုင်းမျှကြာသည့် မီးပွားများကို အတိုချုံးဖော်ပြခြင်းအတွက် လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုများမဟုတ်တော့ပါ။ အဆုံးမဲ့လျှပ်စီးကြောင်းသည် ယခုဖြစ်နိုင်ပုံရသည်။
ပြင်သစ်သည် Volta ၏ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုကို တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုသည့် ပထမဆုံးသောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ပြင်သစ်သည် သိပ္ပံပညာဆိုင်ရာ တိုးတက်မှု မြင့်မားလာချိန်တွင် နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး အစီအစဉ်ကို ပံ့ပိုးကူညီရန် အကြံဉာဏ်သစ်များကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ကြိုဆိုနေချိန်ဖြစ်သည်။ ဖိတ်ကြားချက်ဖြင့်၊ Volta သည် နပိုလီယံဘိုနာပတ်သည် အင်စတီကျုအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ် တက်ရောက်ခဲ့သည့် ဟောပြောပွဲများတွင် ပြင်သစ်အင်စတီကျုကို ဆက်တိုက်မိန့်ခွန်းပြောခဲ့သည် (ပုံ 4 ကိုကြည့်ပါ)။

ပုံ 4- ပြင်သစ်အင်စတီကျုမှ Volta ၏စမ်းသပ်မှုများ
Volta ၏ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများကြောင့် ကမ္ဘာကို အလွန်အထင်ကြီးစေခဲ့ပြီး ၁၈၀၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ပြင်သစ်အမျိုးသားအင်စတီကျုမှ နပိုလီယံဘိုနာပတ်ပါဝင်သည့်အခမ်းအနားများတွင် ဟောပြောပွဲတက်ရောက်ရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ နပိုလီယံသည် စမ်းသပ်မှုများတွင် ကူညီပေးခဲ့ပြီး ဘက်ထရီမှ မီးပွားများကို ဆွဲထုတ်ကာ သံမဏိဝိုင်ယာကြိုးကို အရည်ပျော်စေကာ လျှပ်စစ်ပစ္စတိုကို ထုတ်ကာ ၎င်း၏ဒြပ်စင်များအတွင်းသို့ ရေများ ပြိုကွဲစေခဲ့သည်။
Cadex ၏ စေတနာ
1800 ခုနှစ်တွင် သတ္တုတွင်း၏ ဘေးကင်းရေး မီးအိမ်အား တီထွင်သူ Sir Humphry Davy သည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ဓာတုဗေဒဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများကို စတင်စမ်းသပ်ခဲ့ပြီး ပစ္စည်းများမှတဆင့် လျှပ်စစ်စီးကြောင်းတစ်ခုကို ဖြတ်သန်းသည့်အခါ ပြိုကွဲသွားကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဤဖြစ်စဉ်ကို နောက်ပိုင်းတွင် electrolysis ဟုခေါ်သည်။ လန်ဒန်တော်ဝင်အင်စတီကျု၏ အခန်းများတွင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးနှင့် အစွမ်းထက်ဆုံး လျှပ်စစ်ဘက်ထရီကို တပ်ဆင်ခြင်းဖြင့် ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုအသစ်များ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဘက်ထရီအား မီးသွေးလျှပ်ကူးပစ္စည်းနှင့် ချိတ်ဆက်ခြင်းဖြင့် ပထမဆုံး လျှပ်စစ်အလင်းကို ထုတ်ပေးသည်။ သူ၏ မီးတောင်မှ မီးလုံးသည် “မြင်ဖူးသမျှ အတောက်ပဆုံး အတက်အဆင်းရှိသော အလင်းတန်း” ကို ထုတ်ပေးကြောင်း သက်သေခံများက ဖော်ပြသည်။
1802 ခုနှစ်တွင် William Cruickshank သည် အစုလိုက်အပြုံလိုက် ထုတ်လုပ်မှုအတွက် ပထမဆုံး လျှပ်စစ်ဘက်ထရီကို တီထွင်ခဲ့သည်။ Cruickshank သည် ကြေးနီစတုရန်းစာရွက်များကို ဇင့်အရွယ်အစား ညီတူမျှတူ စာရွက်များ အရွယ်အစားဖြင့် စီစဉ်ပေးသည်။ ဤစာရွက်များကို ရှည်လျားသော စတုဂံသစ်သားသေတ္တာတစ်ခုထဲသို့ ထည့်ကာ ပေါင်းစည်းထားသည်။ သေတ္တာအတွင်းရှိ Grooves များသည် သတ္တုပြားများကို အနေအထားတွင် ထိန်းထားပြီး အလုံပိတ်သေတ္တာကို ဆားရည်အိုင် သို့မဟုတ် ရေလောင်းထားသော အက်ဆစ်ဖြင့် ပြည့်နေပါသည်။ ၎င်းသည် ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့နှင့်အတူ ရှိနေဆဲဖြစ်သော ရေလျှံနေသော ဘက်ထရီနှင့် ဆင်တူသည်။ ပုံ 5 သည် Cruickshank ၏ ဘက်ထရီ အလုပ်ရုံကို သရုပ်ဖော်သည်။

ပုံ 5- Cruickshank နှင့် ပထမဆုံး ရေလျှံနေသော ဘက်ထရီ။ အင်္ဂလိပ်ဓာတုဗေဒပညာရှင် William Cruickshank သည် အီလက်ထရွန်းနစ်ဖြေရှင်းချက်ဖြည့်ထားသော သစ်သားသေတ္တာတစ်ခုအတွင်း သွပ်နှင့်ကြေးနီပြားများကို ပေါင်းခြင်းဖြင့် လျှပ်စစ်ဆဲလ်များ၏ ဘက်ထရီကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ဤရေလျှံနေသောဒီဇိုင်းသည် အသုံးပြု၍မခြောက်ဘဲ Volta ၏အစီအမံထက် စွမ်းအင်ပိုပေးစွမ်းနိုင်သည် ။
Cadex ၏ စေတနာ
အားပြန်သွင်းနိုင်သော ဘက်ထရီ တီထွင်မှု
1836 တွင် အင်္ဂလိပ်ဓာတုဗေဒပညာရှင် John F. Daniell သည် ယခင်စက်များထက် ပိုမိုတည်ငြိမ်သော လျှပ်စီးကြောင်းကို ထုတ်ပေးသည့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ဘက်ထရီကို တီထွင်ခဲ့သည်။ ဤအချိန်မတိုင်မီအထိ၊ ဘက်ထရီအားလုံးသည် အဓိကဖြစ်သောကြောင့် အားပြန်မသွင်းနိုင်ပါ။ 1859 ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ် ရူပဗေဒပညာရှင် Gaston Planté သည် ပထမဆုံး အားပြန်သွင်းနိုင်သော ဘက်ထရီကို တီထွင်ခဲ့သည်။ ခဲအက်ဆစ်ကို အခြေခံထားပြီး ယနေ့ထိ အသုံးပြုနေဆဲ စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။
1899 ခုနှစ်တွင် ဆွီဒင်နိုင်ငံမှ Waldemar Jungner သည် အပြုသဘောဆောင်သောလျှပ်ကူးပစ္စည်း (cathode) နှင့် အနုတ် (anode) အတွက် ကဒ်မီယမ် (anode) အတွက် နီကယ်-ကဒ်မီယမ် ဘက်ထရီ (NiCd) ကို တီထွင်ခဲ့သည်။ ခဲအက်ဆစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ပစ္စည်းကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားပြီး နှစ်နှစ်အကြာတွင် သောမတ်စ်အက်ဒီဆင်က ကက်မီယမ်ကို သံဖြင့် အစားထိုးခြင်းဖြင့် အစားထိုးဒီဇိုင်းကို ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။ တိကျသောစွမ်းအင်နည်းပါးခြင်း၊ အပူချိန်နိမ့်နိမ့်တွင် စွမ်းဆောင်ရည် ညံ့ဖျင်းခြင်းနှင့် မြင့်မားသော ကိုယ်တိုင်ထုတ်လွှတ်မှုတို့သည် နီကယ်သံဘက်ထရီ၏ အောင်မြင်မှုကို ကန့်သတ်ထားသည်။ Schlecht နှင့် Ackermann တို့သည် မြင့်မားသောဝန်လျှပ်စီးကြောင်းများရရှိပြီး လောင်ကျွမ်းစေသောတိုင်ပြားကို တီထွင်ခြင်းဖြင့် NiCd ၏ကြာရှည်မှုကို မြှင့်တင်ပေးသည့် ၁၉၃၂ ခုနှစ်မတိုင်မီအထိဖြစ်သည်။ 1947 ခုနှစ်တွင် Georg Neumann သည် ဆဲလ်များကို တံဆိပ်ခတ်ခြင်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။
နှစ်ပေါင်းများစွာကြာအောင်၊ NiCd သည် ခရီးဆောင်အပလီကေးရှင်းများအတွက် တစ်ခုတည်းသော အားပြန်သွင်းနိုင်သော ဘက်ထရီဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင်၊ ဥရောပရှိ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးသမားများသည် NiCd ကို ဂရုမစိုက်ဘဲ စွန့်ပစ်ပါက ပတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းမှုနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်လာကြသည်။ ၎င်းတို့သည် ဤဓာတုဗေဒဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များကို စတင်ခဲ့ပြီး စားသုံးသူလုပ်ငန်းအား သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ပိုအဆင်ပြေသည့် ဘက်ထရီ နီကယ်-သတ္တုဟိုက်ဒိုက် (NiMH) သို့ ပြောင်းရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ NiMH သည် NiCd နှင့် ဆင်တူပြီး NiMH သည် ပို၍ကြာရှည်ခံသော လီသီယမ်-အိုင်းယွန်း (Li-ion) သို့ တက်လှမ်းလာလိမ့်မည်ဟု လူအများက ခန့်မှန်းကြသည်။
ယနေ့ခေတ် သုတေသန လုပ်ငန်းများ အများစုသည် လစ်သီယမ် အခြေခံ စနစ်များကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင် နေကြပါသည်။ ဆဲလ်လူလာဖုန်းများ၊ လက်ပ်တော့များ၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်ကင်မရာများ၊ ပါဝါကိရိယာများနှင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာကိရိယာများအပြင် Li-ion အား လျှပ်စစ်ကားများအတွက်လည်း အသုံးပြုပါသည်။ ဘက်ထရီသည် အကျိုးကျေးဇူးများစွာရှိသည်၊ အထူးသဖြင့် ၎င်း၏မြင့်မားသောတိကျသောစွမ်းအင်၊ ရိုးရှင်းသောအားသွင်းမှု၊ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှုနည်းပါးခြင်းနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် နူးညံ့သိမ်မွေ့ခြင်းတို့ဖြစ်သည်။
သံလိုက်ဖြင့် လျှပ်စစ်မီး
သံလိုက်ဓာတ်ဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်နိုင်ပုံကို ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် အတော်လေး နောက်ကျခဲ့သည်။ 1820 ခုနှစ်တွင် André-Marie Ampere (1775-1836) သည် လျှပ်စစ်စီးကြောင်းများ သယ်ဆောင်လာသော ဝါယာကြိုးများကို တစ်ခါတစ်ရံ ဆွဲဆောင်နိုင်ပြီး အခြားအချိန်များတွင် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု တွန်းလှန်နိုင်သည်ကို သတိပြုမိခဲ့သည်။ 1831 ခုနှစ်တွင်၊ Michael Faraday (1791-1867) သည် အားကောင်းသော သံလိုက်စက်ကွင်းတွင် လှည့်ပတ်နေစဉ် ကြေးနီပြားသည် လျှပ်စစ်စီးဆင်းမှုကို အဆက်မပြတ် ထုတ်ပေးကြောင်း သရုပ်ပြခဲ့သည်။ Faraday သည် Davy နှင့် သူ၏ သုတေသနအဖွဲ့ကို ကူညီပေးရင်း ကွိုင်တစ်ခုနှင့် သံလိုက်အကြား ရွေ့လျားနေသရွေ့ အဆုံးမဲ့လျှပ်စစ်စွမ်းအားကို ထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းကြောင့် လျှပ်စစ်မီးစက်ကို တီထွင်ခဲ့ပြီး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ပြောင်းပြန်လှန်ကာ လျှပ်စစ်မော်တာအား ဖွင့်ပေးခဲ့သည်။ သိပ်မကြာခင်မှာပဲ alternating current (AC) ကို နှစ်သက်တဲ့ ဗို့အားအဖြစ် ပြောင်းလဲနိုင်တဲ့ ထရန်စဖော်မာတွေကို တီထွင်ခဲ့ပါတယ်။ 1833 တွင် Faraday သည် Faraday ၏ဥပဒေအပေါ်အခြေခံသည့် လျှပ်စစ်ဓာတုဗေဒအခြေခံအုတ်မြစ်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ Faraday ၏ induction ဥပဒေသည် ထရန်စဖော်မာများ၊ လျှပ်ကူးကိရိယာများနှင့် လျှပ်စစ်မော်တာများနှင့် ဂျင်နရေတာ အမျိုးအစားများစွာနှင့် ချိတ်ဆက်ထားသော လျှပ်စစ်သံလိုက်ဓာတ်နှင့် သက်ဆိုင်သည်။
သံလိုက်ဓာတ်နှင့် ဆက်စပ်မှုကို နားလည်ပြီးသည်နှင့် ကြီးမားသော ဂျင်နရေတာများသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား တဖွဲဖွဲ စီးဆင်းစေတော့သည်။ မော်တာများသည် စက်ပိုင်းဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုကို လိုက်နာကြပြီး အယ်ဒီဆင် မီးလုံးသည် အမှောင်ထုကို အောင်နိုင်ပုံပေါ်သည်။ George Westinghouse သည် 1893 ခုနှစ်တွင် Chicago's World Columbian Exposition ကို ထွန်းညှိပြီးနောက်၊ Westinghouse သည် Niagara ရေတံခွန်မှ စွမ်းအင်ကို လျှပ်စစ်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲရန်အတွက် ကြီးမားသော ဂျင်နရေတာသုံးလုံးကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ Nikola Tesla မှ တီထွင်ထုတ်လုပ်ထားသော အဆင့်သုံးဆင့် AC နည်းပညာသည် ကြီးမားသောအကွာအဝေးများမှ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို သယ်ဆောင်ရန် ဂီယာလိုင်းများကို ဖွင့်ပေးထားသည်။ ထို့ကြောင့် လူနေမှုဘဝ မြှင့်တင်ရန်အတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရရှိစေခဲ့သည်။

ပုံ 6- မီးလုံး 250,000 သည် 1893 ခုနှစ်တွင် Chicago ၏ World Columbian Exposition ကို လင်းထိန်စေသည်။
လျှပ်စစ်မီး၏အောင်မြင်မှုသည် နိုင်အာဂရာရေတံခွန်တွင် ရေအားလျှပ်စစ်မီးစက်ကြီးသုံးလုံးကို တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။
Brooklyn Museum Archives မှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်။ Goodyear Archival Collection
1900 ခုနှစ်များအစောပိုင်းတွင် အီလက်ထရွန်းနစ်လေဟာနယ်ပြွန်ကို တီထွင်မှုသည် မြင့်မားသောနည်းပညာဆီသို့ သိသာထင်ရှားသော နောက်တစ်ဆင့်ဖြစ်သည့် ကြိမ်နှုန်း တုန်ခါမှုများ၊ အချက်ပြချဲ့ထွင်ခြင်းနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ကူးပြောင်းခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ယင်းကြောင့် 1920 ခုနှစ်များတွင် ရေဒီယိုအသံလွှင့်ခြင်းနှင့် 1946 ခုနှစ်တွင် ENIAC ဟုခေါ်သော ပထမဆုံးဒစ်ဂျစ်တယ်ကွန်ပြူတာဖြစ်လာခဲ့သည်။ 1947 ခုနှစ်တွင် transistor ကိုရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် 10 နှစ်အကြာတွင် integrated circuit ရောက်ရှိလာခြင်းအတွက် လမ်းခင်းခဲ့ပြီး၊ microprocessor သည် သတင်းအချက်အလက်ခေတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်မှုနှင့် အလုပ်ပုံစံကို ထာဝရပြောင်းလဲစေသည်။
လူသားမျိုးနွယ်သည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေါ်တွင် မူတည်ပြီး ရွေ့လျားနိုင်မှု တိုးလာသည်နှင့်အမျှ လူများသည် အိတ်ဆောင်ပါဝါဆီသို့—ပထမဦးစွာ ဘီးတပ်အပလီကေးရှင်းများအတွက်၊ ထို့နောက် သယ်ဆောင်ရလွယ်ကူပြီး နောက်ဆုံးတွင် ဝတ်ဆင်နိုင်သောအသုံးပြုမှုဆီသို့ ပို၍ပို၍ ဆွဲဆောင်လာခဲ့သည်။ အစောပိုင်းဘက်ထရီများကဲ့သို့ အဆင်မပြေဖြစ်ပြီး စိတ်မချရသကဲ့သို့၊ အနာဂတ်မျိုးဆက်များသည် ယနေ့ခေတ်နည်းပညာများကို မိုက်မဲသောစမ်းသပ်မှုများထက် ဘာမှမပိုဟု ရှုမြင်နိုင်ပါသည်။